Deze Belg is een vergeten pionier van het world wide web

Netscape was ooit de grootste webbrowser, het sociaal medium TheGlobe.com ontstond bijna tien jaar voor Facebook en Pixelon was een voorloper van YouTube. Het zijn klinkende namen uit de beginjaren van het wereldwijde web. De humoristische dramaserie ‘Valley Of The Boom’ (vanaf 27 januari op National Geographic) vertelt hun turbulente geschiedenis. Maar wist je dat een Belg mee de basis heeft gelegd voor dit hele dot.com-verhaal? Robert Cailliau (72) was in 1990 een van de grondleggers van het world wide web of www. Het grote verschil met de Mark Zuckerbergs van deze wereld: deze internetpionier wilde geen winst maken. 

Wie is Robert Cailliau?
• Robert Cailliau werd in 1947 geboren in Tongeren. Hij studeerde burgerlijk ingenieur in Gent en informatica in Michigan.
• In 1974 verhuisde Cailliau naar Zwitserland. Hij kon er aan de slag in het CERN, het Europees Laboratorium voor Deeltjesfysica. Wetenschappers bestuderen daar energiedeeltjes die kleiner zijn dan atomen. Dat doen ze in een deeltjesversneller, een 27 kilometer lange cirkelvormige buis onder de grond.

• Robert Cailliau werkte eerst mee aan het controlesysteem van de deeltjesversneller. In 1987 verhuisde hij naar de computerafdeling. Daar hadden ze een probleem. Omdat de computers van het CERN op verschillende software draaiden, konden ze niet met elkaar communiceren. Daardoor was belangrijke info niet voor alle wetenschappers beschikbaar.

• In 1990 dokterde Cailliau samen met zijn Britse collega Tim Berners-Lee een oplossing uit: een ‘web’ dat alle computers van het CERN met elkaar moest verbinden. Daarvoor moest iedereen zijn informatie wel in dezelfde ‘taal’ schrijven. Die taal werd HTML, kort voor ‘hypertext mark-up language’. HTML werd de basis voor webpagina’s en het wereldwijde web zoals we het vandaag kennen.

Wat is het verschil tussen het internet en het wereldwijde web?

• De termen ‘internet’ en ‘world wide web’ worden vaak door elkaar gebruikt. Dat klopt niet helemaal.

• Het internet is het netwerk waarop computers aangesloten zijn. Denk daarbij aan hardware zoals kabels, satellieten en alle andere apparatuur waarover je informatie (e-mail, Skype,…) kunt sturen.

• Het wereldwijde web is één toepassing op dat internet, meer bepaald een manier om webpagina’s via links aan elkaar te koppelen.

Waarom was het oorspronkelijke logo van het world wide web groen?

• Dat heeft alles met Robert Calliau te maken. Of liever: met een bijzondere eigenschap van de man. Calliau heeft namelijk ‘synesthesie’. Bij mensen met synesthesie (naar schatting 1 op 25.000) lopen de zintuigen door elkaar. Als ze naar muziek luisteren, zien ze bijvoorbeeld kleurrijke patronen. Of ze ruiken een zoete geur als ze naar de kleur paars kijken.

• Robert Cailliau ziet, zoals de meeste mensen met synesthesie, elke letter en cijfer in een welbepaalde kleur. Handig als geheugensteuntje, blijkbaar. “Mijn interne telefoonnummer bij CERN is 75005”, vertelde hij ooit in een interview. “Dat is donkerblauw, zwart, wit, wit en zwart. Ook letters hebben voor mij een specifieke kleur. Een ‘w’ is bijvoorbeeld altijd groen. Het www dus ook.”

Waarom heeft Robert Cailliau zich uit de openbaarheid teruggetrokken?

• Meteen na de lancering in 1990 verspreidde het www zich als een lopend vuurtje over de aardbol. Cailliau raakte ontgoocheld over wat er daarna met zijn uitvinding gebeurde. “In het begin was ik geshockeerd toen bleek dat het www vooral voor het verspreiden van porno werd gebruikt”, vertelde hij in 1999. “Niet dat ik problemen heb met porno, maar ik was verbaasd dat mensen het web daarvoor gebruikten.” Cailliau ergerde zich op dat moment ook al mateloos aan spammail, ongewenste advertenties, achteroplopende wetgeving en internetgebruikers die foute informatie verspreidden.

• Robert Cailliau en Tim Berners-Lee hebben geen geld verdiend aan hun uitvinding. Dat was ook nooit de bedoeling. Hun ideaalbeeld was een wereldwijde digitale bibliotheek, waar gebruikers in vrijheid en gratis kennis zouden delen. Alleen Wikipedia beantwoordt nog aan die droom. Voor de rest zijn het Facebook, Google en Amazon die de scepter zwaaien op het wereldwijde web. Die multinationals hebben hun uitvinding gekaapt en er miljarden mee verdiend. “Ik ben niet verzuurd”, besluit Robert Cailliau. “Ik erger me alleen aan de ingeslagen richtingen.”

Vanaf 27 januari duik je nog dieper in de deiningen van het web tijdens de www.week op National Geographic. Zeven dagen lang krijg je de beste reeksen en documentaires voorgeschoteld, doorspekt met nog veel meer wetenswaardigheden en curiosa over het internet. Zo kan je elke dag genieten van een gloednieuwe aflevering van Valley_of_the_Boom, een fascinerende reeks over de internetpioniers die met roemruchte startups het tijdperk van het moderne internet inluidden. Zonder Netscape, TheGlobe.com en Pixelon, zouden grote jongens als Google, Facebook en Youtube er misschien nooit gekomen zijn.

Te bekijken via deze kanaalnummers: Telenet 51, Proximus 96, Orange 11